برای مقدار ارز قانونی مسافر، در حال حاضر هر مسافر می‌تواند تا سقف ۱۰ هزار یورو یا معادل آن به سایر ارزها وارد و نیز تا سقف ۵ هزار یورو یا معادل آن به سایر ارزها از مرزهای هوایی خارج کند. همچنین هر مسافر می‌تواند تا سقف ۲هزار یورو یا معادل به سایر ارزها از طریق مرزهای زمینی، ریلی و دریایی خارج کند.
پیش از شیوع ویروس کرونا همواره تعداد قابل توجهی سفرهای خارجی شکل می‌گرفت و مسافران برای رفع نیازهای و امرار معاش خود مجبور بودند پول خود را به پول ملی مقصد خود تبدیل کنند که ویروس کرونا میزان سفرها را کم کرده است. در این بین همواره سوالات زیادی مطرح می‌شود که هر مسافر تا چه میزان می‌تواند ارز به صورت اسکناس وارد یا خارج کند؟ همچنین، روند ورود یا خروج ارز اسکناسی بیش از سقف تعیین شده چگونه است؟
طبق اعلام بانک مرکزی، مقدار ارز قانونی مسافر، ورود ارز توسط هر مسافر تا سقف ۱۰ هزار یورو یا معادل آن به سایر ارزها و خروج ارز نیز تا سقف ۵هزار یورو یا معادل آن به سایر ارزهای از مرزهای هوایی، و تا سقف ۲هزار یورو یا معادل به سایر ارز های رایج از طریق مرزهای زمینی، ریلی و دریایی مجاز است.
شرایط مقدار ارز قانونی مسافر بیش از حد مجاز ارز چیست؟
در صورت ورود بیش از حد تعیین شده ارز به صورت اسکناسی، مسافرین میباسیت در مرز و مبادی های ورودی نسبت به اظهار ارز همراه خود (به صورت کتبی یا شفاهی ) به گمرک ایران اقدام کرده و اطلاعات مورد نیاز گمرک را به صورت نظامند بوسیله درگاه گمرک اظهار و ثبت نمایند.
همچنین، برای مقدار ارز قانونی مسافر، مسافرین می‌توانند قبل از ورود به کشور ارز همراه خود را به صورت سیستمی از طریق درگاه اظهار کنند. از سوی دیگر، مسافرانی که قصد خروج ارز مازاد بر ۵هزار یورو یا معادل آن به سایر ارزها از مرزهای هوایی و مازاد بر ۲هزار یورو یا معادل آن به سایر ارزها از مرزهای زمینی، ریلی و دریایی دارند باید پس از مراجعه به گمرک و اظهار ارز مربوطه و دریافت کد رهگیری، به یکی از شعب بانک ملی مراجعه کرده و میزان ارز مورد نظر را تحویل دهند و در ازای آن یک رسید چاپی از بانک ملی دریافت کنند. طبق این گزارش، بانک مرکزی در آخرین دستورالعمل خود اعلام کرده بود که هر شخصی می‌تواند حداکثر تا ۱۰ هزار یورو یا معادل آن به سایر ارزها در داخل کشور حمل و نگهداری کند. علاوه بر این، حمل و نگهداری بیش از ۱۰ هزار یورو یا معادل آن به سایر ارزها، به داشتن یکی از مدارک شامل سند موسسه اعتباری، رسید سنا و اظهارنامه گمرکی نیاز دارد.
بر اساس دستورالعمل اجرایی مزبور، مقدار ارز قانونی مسافر، حمل و نگهداری ارز (اسکناس) توسط اشخاص حداکثر تا سقف مبلغ ۱۰.۰۰۰ یورو یا معادل آن به سایر ارزها بلامانع بوده و حمل و نگهداری ارز (اسکناس) برای مبالغ بیشتر از ۱۰.۰۰۰ یورو یا معادل آن به سایر ارزها توسط اشخاص، صرفاً در صورت داشتن یکی از مدارک شامل: سند موسسه اعتباری، رسید سنا و اظهارنامه گمرکی مجاز خواهد بود.
ضمناً سند موسسه اعتباری و رسید سنا، حداکثر ۶ ماه از تاریخ صدور دارای اعتبار می‌باشد و قبل از انقضای مهلت مذکور، دارندگان سند موسسه اعتباری و رسید سنا مکلفند به یکی از این روش‌ها شامل: واریز ارز مربوطه به حساب ارزی نزد یکی از موسسات اعتباری، فروش ارز به یکی از موسسات اعتباری به نرخ بازار (مندرج در سامانه معاملات الکترونیکی ارز ETS) و یا فروش به صرافی با درج در سامانه سنا اقدام کنند.
در این ارتباط اسناد مذکور پس از گذشت مهلت زمانی منظور شده (۶ ماه)، فاقد اعتبار بوده و مشمول قوانین و مقررات مربوطه خواهد شد.
همچنین برای مساعدت با اشخاصی که قبلاً ارز خود را از طریق صرافی‌های مجاز یا بانک‌ها و موسسات اعتباری تهیه کرده‌اند، لیکن مهلت زمانی سند بانک و موسسه اعتباری یا رسید سنا آن‌ها بیش از شش ماه گذشته باشد، از تاریخ ابلاغ این دستورالعمل (۱۱ خرداد ماه ۱۳۹۹)، سه ماه مهلت داده شده تا نسبت به تعیین تکلیف ارز خود در قالب یکی از روش‌های فوق اقدام نمایند.
نکته حائز اهمیت در خصوص مقدار ارز قانونی مسافر اینکه چنانچه مشخص شود که منشاء ارزهای موضوع دستورالعمل ابلاغی، حاصل از پولشویی و تأمین مالی تروریسم باشد، برابر قوانین و مقررات مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم عمل خواهد شد.
ضمناً به بانک های عامل و صرافی ها تأکید گردیده، اطلاع رسانی لازم در این خصوص را به مشتریان خود انجام دهند.
دستورالعمل اجرایی ضوابط ناظر بر ارز همراه مسافر
برای مقدار ارز قانونی مسافر، دارندگان اظهار نامه قبلی غیر الکترونیکی از تاریخ ابلاغ این دستورالعمل حداکثر ۶ماه فرصت دارند به پایگاه اطلاع رسانی گمرک ج.ا.ا به آدرس www.irica.gov.ir مراجعه و نسبت به ثبت اطلاعات مربوطه و دریافت کد رهگیری اقدام نمایند.
خروج ارز فیزیکی در مهلت تعیین شده و بعد از آن صرفاً توسط شخص اظهارکننده و به همان نوع ارز اظهارشده، با ارائه رسید چاپی و کد رهگیری و تحویل اصل اظهارنامه قبلی غیرالکترونیکی مجاز خواهد بود. عدم رعایت ضوابط فوق، مشمول مجازات مقرر در قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوب سال ۹۲ خواهد بود.
ابلاغ دستورالعمل تعیین میزان نگهداری ارز / نگهداری ارز تا سقف ۱۰ هزار یورو مجاز است
نگهداری ارز به صورت اسکناس حداکثر تا سقف مبلغ ۱۰.۰۰۰ یورو یا معادل آن به سایر ارزها بلامانع و بالاتر از آن مشروط به ارایه مستندات است.
به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، در راستای اجرای تکلیف مقرر در بند «الف» ماده (۷) قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز و همچنین بند «پ» ماده (۵) آئین‌نامه اجرایی مواد (۵) و (۶) قانون مذکور، «دستورالعمل مربوط به تعیین میزان ارز قابل نگهداری و مبادله در داخل کشور»، به شرح زیر ابلاغ می‌شود:
ماده ۱- نگهداری ارز (اسکناس) حداکثر تا سقف مبلغ ۱۰.۰۰۰ یورو یا معادل آن به سایر ارزها بلامانع است.
ماده۲- نگهداری ارز (اسکناس) برای مبالغ بیشتر از ۱۰.۰۰۰ یورو یا معادل آن به سایر ارزها، درصورت داشتن یکی از مدارک ذیل بلامانع بوده و در غیراین‌صورت ممنوع است:
الف - اعلامیه بانکی و یا هر سندی که مبین پرداخت مبلغ مربوطه توسط بانک باشد.
ب - فاکتور صرافی‌های مجاز با درج در سامانه سنا.
ج - رسید چاپی حاوی کد رهگیری که بیانگر اظهار ارز مذکور در هنگام ورود به کشور باشد.
ماده۳- درخصوص تعیین تکلیف ارزهایی که قبل از ابلاغ این دستورالعمل توسط مردم نگهداری می‌شوند و حداقل یکی از اسناد اشاره‌شده در ماده «۲» را نداشته باشند، در یک بازه زمانی سه ماهه برای مبالغ بیش از ۱۰.۰۰۰ یورو یا معادل آن به سایر ارزها به یکی از روش‌های زیرعمل شود:
الف - مراجعه به یکی از بانک‌ها و افتتاح حساب ارزی.
ب - فروش ارز مربوطه به یکی از بانک‌ها به نرخ آزاد و یا صرافی‌های مجاز با درج در سامانه سنا.
ماده۴- سند / اعلامیه بانکی و فاکتور صرافی مجاز (ثبت‌شده در سامانه سنا) که بیانگر پرداخت از محل حساب ارزی، فروش ارز توسط بانک و یا صرافی مجاز به متقاضی باشد، حداکثر ۶ ماه از تاریخ صدور دارای اعتبار می‌باشد. همچنین سند / اعلامیه بانکی و فاکتور صرافی مجاز (ثبت‌شده در سامانه سنا) صادره قبلی، از تاریخ ابلاغ این دستورالعمل حداکثر ۶ ماه دارای اعتبار است.
ماده۵- قبل از انقضای مهلت مقرر (۶ ماه)، دارندگان سند/ اعلامیه بانکی و یا فاکتور صرافی مجاز (ثبت شده در سامانه سنا) می‌توانند طبق مفاد بندهای (الف) و (ب) ذیل ماده (۳) اقدام کنند. بدیهی است پس از گذشت ۶ ماه اسناد مذکور فاقد اعتبار خواهد بود.
ماده۶- هرگونه مبادله/خرید و فروش ارز، خارج از سیستم بانکی و یا صرافی مجاز، ممنوع است.
منبع: بانک مرکزی ایران